Yeni Nesil Banka (Neobank)

Yeni teknolojileri kullanan bankalara verilen ad. Literatürde “neobank” ya da “Challenger (Rakip) Bank” kullanılır. Challenger bank terimi büyük bankalara rakip olanlar için ifade ediliyor.

Tanım

Çalışma süreçlerinin tamamı dijital olan ve yalnızca mobil uygulamalar ve kişisel bilgisayar platformları üzerinden müşterilere ulaşan bankacılık sistemine verilen addır. Müşterisi ile doğrudan ilişkilidir. Başka deyişle, müşteri “arada bankacıya ihtiyaç duymadan” işlemlerini dijital kanallar üzerinden kendisi yapar. Dolayısıyla Neobank’lar fiziksel şubelere sahip değillerdir. Dijital kanalları kullanır.

Neobank Cinsleri

Dijital olarak hizmet veren iki ana şirket türü, kendi bankacılık lisansı için başvuran şirketler ve bu finansal hizmetleri sağlamak için geleneksel bir banka ile ortak olan şirketler vardır. 

Bugün pek çok klasik bankanın web ya da mobil uygulaması bulunur. Ama bunları neobank olarak adlandıramayız. Onun yerine farklı ortamlardaki “varlık”ları denilebilir.

Tarihçe

Neobank kelimesi, ilk kez 2017’de geleneksel bankalara meydan okuyan fintech tabanlı finansal sağlayıcıları tanımlamak için öne çıktı[1] .  Ama tarihi 2009’a yani ABD’deki mortgage krizi sonrasına kadar geriye alanlar da vardır.

2009 yılında, bir Avustralya yazılım geliştiricisi ve hedge fon analisti olan John Reich, kendi ifadesiyle “Amerikan bankacılığının karmaşıklığından sıkılarak, gerçekten basit bir banka” başlattı. Bu bankanın adı “Bank Simple” [1] idi. 

Kısa bir süre sonra başka bir Avustralyalı Brett King, iddialı bankası Moven’i başlattı. Onları Amerikalı Chime ve Varo Money takip etti. Sonraki yıllarda, neobankalar zorlu konularla karşı karşıya kaldılar. Şimdi sadece “Simple” olarak adlandırılan BankSimple, BBVA tarafından satın alındı ​​ve elindeki hesaplar maalesef büyük bankanın ellerine geçti. John Reily ise bir süre kaldığı yeni durumdan ayrılacağını kısa bir süre önce duyurdu ^[1].

Düzenleme (Regulation)

Avustralya, bu bankaların kurulmasına izin verecek bir karar açıkladı ve ilk lisanslı dijital bankasına kuruldu. Yeni düzenlemeyle, küçük şirketlerin ve yeni başlayanların banka haline gelmesini kolaylaştırdı. Avustralyalı düzenleyici kurum tüketiciye daha fazla seçim sunmak ve dolayısıyla büyük devlere karşı daha çok rekabet yaratmayı istiyor. Bu da neobank’ler için önemli bir fırsat yaratıyor.

NeoBank Pazarının Avantajları ve Zorlukları

Neobank pazarındaki faiz oranları yüksek, masraflar düşüktür. Müşterilerin bankaya ulaşımı kolay, hesabı kontrol altında tutması daha rahattır. Dolayısıyla pazarı büyüten faktörler bunlardır.

Ancak klasik bankaların neobank pazarının gelişmesine paralel olarak, kendi içinde neobank bölümleri kuracaklar ve bağımsız olanlarla rekabet edeceklerdir.

Neobank pazarının, internet ve akıllı telefonların yaygınlığının (penetrasyon) artışı ile birlikte, bankacılığın yaygın kullanılmadığı –özellikle geri kalmış ülkelerde– daha fazla gelişmesi bekleniyor.

Diğer yönden, neobank’lerdeki en önemli sorun “GÜVEN”dir. Maliyetlerin daha düşük, faizin yüksek olması ise, neobank’ların karlılığını eksi yönde etkileyen faktörlerdir.

NeoBank Pazarın Gelişmesi

Global Nebank ya da Challenger Bank pazarının 2017’de 17 milyon $ olarak verilen ticaret hacminin 2025’de katlanarak 356 milyon $’a ulaşması bekleniyor ^[2].

Ülke bazında bakıldığında Çin, % 48 ile 2025’e kadar, bu alanda en hızlı büyümesi beklenen ülke.

Dünyadan Çeşitli Neobank Örnekleri

	İsmi	Ülkesi
1	Bank Mobile	ABD
2	Chime	ABD
3	Final	ABD
4	GoBank	ABD
5	Moven	ABD
6	Simple	ABD
7	Varo	ABD
8	Fidor Bank	Almanya
9	N26	Almanya
10	86400	Avustralya
11	Xinja	Avustralya
12	Volt Bank	Avustralya
13	Banco Original	Brezilya
14	NuBank	Brezilya
15	MyBank	Çin
16	Neat	Çin
17	WeBank	Çin
18	Lunar Way	Danimarka
19	Holvi	Finlandiya
20	Compte Nickel	Fransa
21	Hello Bank	Fransa
22	Morning	Fransa
23	Qonto	Fransa
24	Soon	Fransa
25	Atom Bank	İngiltere
26	Civilised Bank	İngiltere
27	Ffrees	İngiltere
28	Lintel	İngiltere
29	Loot	İngiltere
30	Monese	İngiltere
31	Monizo	İngiltere
32	Monzo Bank	İngiltere
33	Osper	İngiltere
34	Pockit	İngiltere
35	Secco Bank	İngiltere
36	Starling Bank	İngiltere
37	Tandem	İngiltere
38	Tide	İngiltere
39	ImaginBank	İspanya
40	Qapital	İsveç
41	BuddyBank	İtalya
42	Soldo	İtalya
43	Jibuan Bank	Japonya
44	Koho	Kanada
45	Tangerine Bank	Kanada
46	Kakao Bank	Kore
47	Bankaaol	Meksika
48	DoPay	Mısır
49	mBank	Polonya
50	Nest Bank	Polonya
51	InstaBank	Rusya
52	Rocket Bank	Rusya

Referanslar

1. Maping the Global Neobank Landscape
2. Klasik Bankalara Yeni Tehdit Neobankler Yeni Nesil Bankacilik/
3. Global Neo and Challenger Bank Market is Expected to Reach USD 356 million by 2025 Says Variant Market Research