Yayın Akışlı Medya (Streaming Medya)

İnternet teknolojilerinin değiştirdiği bir alan da “Yayın Akışlı Medya” oldu. Eskiden kablolarla ya da uydu antenleri ile ve belli programlar çerçevesinde seyrettiğimiz eğlence ve haber TV kanalları vardı. Şimdi belli bir noktadan yayın yapan ama içeriğini bizim tercih ettiğimiz yayınlar var.

İnternet erişim maliyeti düştükçe, bant genişlikleri ve wifi bağlantılarının kapasiteleri arttıkça, bu bağlantıları kullanan cihazlar çeşitlendikçe, “yayın akışlı medya” da gelişiyor. Görüntü (video) ve Ses (audio) içeriklerin üretilme, satılma ve tüketilme şekilleri de çeşitleniyor.

Yayın Akışlı Medyanın Özellikleri

• Sınırsız sayıda ve çeşitli içerikte medya kanalı mevcuttur.
• Kanallar içinde de alt bölümler (içerik) mevcuttur.
• Bazı kanallar canlı yayın yapabilir.
• Yayınlar isteğe göre seçilebilir (VOD)
• Coğrafi kısıtlama yoktur
• Yayın akışı için günümüzdeki modeller SVOD, AVOD ve TVOD’dur.

VOD (Video On Demand)

Yayın akışlı modellerin tümü, “isteğe bağlı video” için kullanılan “VOD (Video on Demand)” terimini içerir. 

Tipik bir VOD servisi, kullanıcıların büyük bir video koleksiyonundan herhangi birini, istedikleri cihaz üzerinden, istediği yer ve zamanda oynatması anlamına gelir. Bu servisler YouTube, Vimeo gibi çok kişinin videolarını paylaştıkları ortamlar olduğu gibi, Hulu, PuhuTV, BluTV, Amazon TV, YouTube ve Netflix gibi işini eğlence videoları üzerine kuran kanallar da olabilir.

Bu VOD platformları izleyicilerin neyi ne zaman izlemek istediğini seçmesini ve seçmesini sağlar. VOD ile ilişkili ana işletme modelleri, içeriğin nasıl ticarileştirildiği ile ilgilidir. VOD modellerini SVOD, AVOD, TVOD olarak sıralayabiliriz.

SVoD (Subscription Video on Demand)

SVOD abonelikle hizmet alınan video servisi anlamına gelir. talep üzerine abonelik videosuna atıfta bulunur. Geleneksel Pay-TV paketlerine benzer. Kullanıcılar istedikleri miktarda içeriği, aylık bir ödeme ile kullanırlar. 

SVOD ile, kullanıcılar uzun vadeli bir sözleşmeyle bağlı olmadıklarından, ayrılma özgürlüğü çok daha fazladır. Bu, kullanıcılara daha fazla esneklik sunar. Sonuç olarak, SVOD modeli servis sağlayıcıları tüketicileri korumaya zorlamaktadır. Netflix bu tür bir hizmet sunar.

TVoD (Transactional Video on Demand)

TVOD işlem başına para ödenen iş modelidir. Yani Tüketici seçtiği içerik için bir para öder. Bu para kiralama ya da satın alma modeli olabilir. Satın alırsa, içeriğe kalıcı olarak sürekli ulaşabilir. Kiralama ise belli bir süreyi kapsar.

TVOD hizmetleri, daha yeni içerikler sunmaya uygundur. Kullanıcılarına, yeni içeriğe zamanında erişebilme avantajı sağlar. TVOD hizmetleri kullanıcılarını, cazip fiyat teşvikleri sunarak elinde tutar. Apple ve Amazon bu tür servis sunuyor.

AVoD (Ad Based Video on Demand)

AVOD, reklam tabanlı modeldir. Kullanıcısı içeriği seyrederken, arada reklam seyretmek zorundadır. Bu nedenle de  ücretsizdir. Bir nevi gelenekswel TV kanallarının yaptığı gibi çalışır.

AVOD tipik olarak geleneksel kanallar tarafından kullanılır. Gelecekte daha fazla göreceğimiz bir model olarak yorumlanıyor. Ancak, premium içerik sahipleri, daha az ve belirsiz gelir elde ettiği için AVOD’u nadiren kullanır. YouTube bu modelin en önemli örneğidir.

Birden Fazla Model Kullananlar

Uygulamada, birden fazla işletme modeli ile çalışan hizmetler var. Örneğin Amazon Video’yu çekin. İzleyiciler, bir film kütüphanesine erişim için ayda belirli bir abonelik öderler, ancak yeni sürümler için ek ücret alınır.

Gelecek?

Yayın akışlı medya tüketimi daha yeni gelişiyor. Dolayısıyla, bundan sonrasında, hangi içeriklerin daha çok tüketildiğine bağlı olarak, iş modellerinin teknoloji ve tüketim alışkanlıkları gelişmeye devam ettikçe değişmesi olasıdır. Mesela yüksek değerli yayın müşterileri için B2B lisansı ve daha geniş bir kitle tarafından B2C tüketimi var. Gittikçe daha fazla işletme, talep platformunda kendi videolarını oluşturarak kendi markalarını koruyor. 

Ancak son dönemde, büyük stüdyolar, izleyicilerin kendi markalarıyla tutarlı bir deneyim kazanmalarını sağlamak için içeriklerini Netflix’ten çıkarmaktadır.